خسرو گورابی، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران در این خصوص به همشهری گفت: آلودگی صوتی بعد از آلودگی هوا، مهم‌ترین آلودگی زیست‌محیطی و تهدید‌کننده سلامت انسان است. براساس اصول شنوایی‌شناسی، در محیط‌های با آلودگی بالای 80 دسی‌بل هر فرد مجاز است فقط 8ساعت یعنی یک شیفت کاری فعالیت کند.
درصورتی که میزان آلودگی صوتی به 85 دسی‌بل برسد باید شیفت کاری نصف شود و به 4 ساعت در شبانه‌روز کاهش یابد؛ البته فرد باید حقوق 8 ساعت را بگیرد. اگر آلودگی صوتی به 90 دسی‌بل برسد، کار کردن بیش از 2 ساعت خطرناک است و اگر این آلودگی به 95 دسی‌بل برسد فرد حداکثر باید یک ساعت در محیط کار کند و معادل 8 ساعت حقوق بگیرد. گورابی تصریح کرد: متأسفانه چنین استانداردهایی در محیط‌های کاری ایران اجرا نمی‌شود و ما کارگرانی در محیط‌های صنعتی کشور داریم که یک شیفت کاری کامل را در محیطی با آلودگی صوتی بالای 120 دسی‌بل کار می‌کنند.
به گفته وی هیچ آماری هم از تعداد مراکز صنعتی و تولیدی کشور که میزان آلودگی صوتی در آنها بیش از حد مجاز است وجود ندارد. علاوه بر آن با توجه به افزایش امید به زندگی در کشور، تعداد روز افزون افراد سالمند و بازنشسته، بی‌توجهی به استانداردهای شنوایی و حفاظت از آن در کشور موجب میشود طی سال‌های آینده با تعداد زیادی بازنشستگان با گوش‌های بازنشسته مواجه باشیم که معضل بزرگی برای کشور خواهد بود. او خاطرنشان ساخت: علاوه بر آلودگی صوتی، ضربه‌ها، تصادفات و انفجارها نیز در بروز مشکلات شنوایی تأثیر دارند.
تعداد زیادی از جانبازان کشور اکنون با اختلال‌های شدید شنوایی مانند وزوز در گوش مواجهند که معلوم نیست تا چه میزان درمان می‌شوند. ما در درمان وزوز گوش در تاریکی حرکت می‌کنیم، زیرا در پزشکی هرگاه برای یک بیماری 2 روش درمانی باشد معلوم است که منشأبیماری ناشناخته است و ما برای درمان وزوز گوش بیش از 20 روش درمانی داریم. گورابی عنوان‌کرد: در بسیاری از موارد وزوز گوش به قدری فرد جانباز را آزار می‌دهد که راهی جز قطع شنوایی او نداریم تا وزوز را هم نشنود.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران اظهارداشت: درباره افرادی که دچار اختلال شنوایی مادرزادی هستند با شیوع بین 2 تا 3 درصدی در جمعیت کلی کشور مواجهیم. در زمان حاضر هنوز برای درمان اختلال‌های گوش داخلی و قطع عصب هیچ درمان کاربردی وجود ندارد و فقط کارهایی درحد تحقیق در دنیا انجام میشود، اما برای رفع اختلال‌های شنوایی در گوش بیرونی امکان استفاده از سمعک، کاشت حلزون و کاشت سمعک داخلی وجود دارد؛ البته بسیاری از افراد کم شنوا به خاطر مشکلات اجتماعی حاضر نیستند از سمعک استفاده کنند. وی اذعان کرد: کاشت حلزون نیز در کشور ما از سال‌های گذشته انجام میشود و اکنون شاید بیش از هزارو300 مورد کاشت حلزون در کشور انجام شده باشد که جزو آمارهای بالا در منطقه است. هزینه کاشت حلزون بین 15 تا 20 میلیون تومان است که از سال گذشته دولت برای افراد واجد شرایط یارانه می‌دهد.
هنوز به‌طور دقیق هیچ کس مکانیسم شنوایی را کشف نکرده است اما در روش کاشت حلزون مکانیسم جدیدی جایگزین مکانیسم طبیعی شنوایی میشود و باید فرد پس از کاشت حلزون آموزش‌هایی را برای توانایی شنیدن از این طریق کسب کند.
ورود نسل جدید دستگاه‌های پخش دیجیتال موسیقی(آی‌پاد) به بازار، گزینه‌های زیادی را در اختیار دوستداران موسیقی قرار داده است اما گفته میشود که این دستگاه‌ها درصورت استفاده مکرر، سلامتی گوش‌ها را به خطر می‌اندازند. به گفته کارشناسان، هدفون‌هایی (گوشی‌هایی) که درون گوش قرار می‌گیرند و به این دستگاه‌ها متصل می‌شوند، کاربران را به بالا بردن صدای موسیقی تشویق می‌کنند.
در واقع کاربران برای آنکه صدای محیط را نشنوند، صدای موسیقی را تا سطح خطرناکی بالا می‌برند و ۷۲ دقیقه گوش دادن مداوم به این صدا می‌تواند به شنوایی آسیب بزند.
کارشناسان پیشنهاد می‌کنند که به‌منظور کاهش این آسیب‌ها صدای موسیقی از حد مجاز فراتر نرود.
همچنین کاربران هر از گاهی دستگاه را خاموش کنند و به گوش خود استراحت بدهند. استفاده از هدفون‌هایی که کل گوش را می‌پوشانند نیز نسبت به نوعی که در گوش
فرو می‌رود، ارجحیت دارد.وی خاطر نشان کرد: این بیماری هنگامی که به گوش آسیب می‌رساند دیگر قابل درمان نیست. همه کسانی که در معرض آلودگی صوتی قرار دارند به نوعی دچار مشکلات صوتی هستند اما زمانی متوجه بیماری خود می‌شوند که بیماری آنها به مرحله‌ای رسیده که دیگر قابل برگشت نیست.اصولاً سر و صدای زیاد و آلودگی صوتی نوعی عامل استرس‌زای بیولوژیک است که نه تنها بر سیستم شنوایی بلکه بر کل بدن انسان تاثیر می‌گذارد.
اغلب افراد به‌گونه‌ای به سر و صدا عادت کرده و ناراحتی ناشی از آن را چندان احساس نمی‌کنند، در حالی‌که اگر نسبت به این مسئله آگاهی پیدا کنند سعی در محافظت و مراقبت خود و خانواده‌شان در برابر سر و صدای محیط اطراف خواهند کرد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که کارگران کارخانجات چوب بری که با اره کار می‌کنند و صدای 125 دسی‌بل را تحمل می‌کنند شب‌ها وقتی به خانه برمی‌گردند انگشتان آنهاسبز رنگ و بعد سفید میشود که علائم بیماری وازواسپاستیک است که در نتیجه انقباض رگ‌ها و نارسایی در جریان خون عارض می‌گردد که این ناراحتی به نام بیماری رینال یا انگشتان مرده معروف است.
افرادی که از برخی داروهایی که اثر سمی بر سلول‌های شنوایی دارند مثل آمینوگلیکوزیدها (مثل جنتامایسین)، یا قرص آسپرین یا بعضی از داروهای ادرار آور، استفاده می‌کنند درصورتی که در معرض آلودگی شدید قرار گیرند، اعصاب شنوایی آنها آسیب‌پذیرتر میشود. این گروه‌های شغلی شامل راهنمایان باند فرودگاه، کارگران مته کار، آهنگران، نجاران، کارگرانی که در کارخانه‌های ریسندگی و بافندگی و یا چاپخانه‌های دارای ماشین‌های با سر و صدای زیاد کار می‌کنند، شکارچیان، افراد نظامی، موسیقیدان‌ها و یا کسانی که دائماً از دستگاه واکمن با صدای بلند استفاده می‌کنند و حتی انفجار ترقه به‌خصوص در بچه‌ها هستند.
اصولاً برنامه حفاظتی برای پیشگیری از آسیب صوتی به گوش کسانی که در محیط‌های پر سروصدا مثل کارخانجات کار می‌کنند به‌صورت زیر است:
انجام آزمایش‌های شنوایی سنجی قبل از استخدام، آزمایش‌های شنوایی سنجی سالانه ،استفاده از محافظ گوش در کارخانه ،کنترل سر و صدای محیط کارخانه توسط مهندسان آن .
کارشناسان راهکارهای زیررا جهت کاهش آلودگی‌های صوتی ارائه می‌دهند: ضد‌صدا کردن ساختمان‌ها و واحدهای مسکونی، مضاعف یا دو لایه کردن شیشه پنجره‌ها در جهت جلوگیری از نفوذ صدای بیرون به داخل ساختمان، محدود و ممنوع کردن عبور کامیون‌ها و وسائط نقلیه پر صدا، ایجاد نوارهای عریضی از درختان و پوشش‌های گیاهی که به میزان 10 دسی‌بل از شدت صوت می‌کاهد.
متأسفانه آلودگی صوتی به‌علت ناملموس بودن، مورد بی‌توجهی افکار عمومی قرار می‌گیرد؛ تا جایی که اکثر افراد، شنیدن صداهای غیراستاندارد و تحمل آلودگی صوتی را یکی از خصایص و ویژگی‌های زندگی در کلانشهرها می‌دانند.
